Polski Związek Działkowców (PZD) jest ogólnopolskim stowarzyszeniem ogrodowym kontynuującym ponad 120-letnią tradycję ruchu działkowego w Polsce. Związek prowadzi 4926 rodzinnych ogrodów działkowych, w których znajduje się 963 351 działek o łącznej powierzchni 43 236 ha (stan organizacyjny na 31.12.2013r.), ponieważ działka jest przydzielana rodzinie, która w Polsce liczy zazwyczaj cztery osoby, przyjmuje się, że z działek korzysta blisko 4 miliony osób.

Czym są rodzinne ogrody działkowe (ROD)?

Rodzinne ogrody działkowe są to wydzielony obszary gruntu, składające się z działek i terenu ogólnego, służące do wspólnego korzystania przez działkowców, wyposażone w infrastrukturę ogrodową.

Celem rodzinnych ogrodów działkowych jest służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia. Tak więc poza wykorzystywaniem ich do prowadzenia upraw ogrodniczych, ROD pełnią również funkcje:

  • ekologiczne

– Przywracanie terenów zielonych społeczeństwu

– Ochrona środowiska przyrodniczego i podnoszenie standardów ekologicznych otoczenia

– Ochrona składników przyrody i kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka

  • socjalne i zdrowotne

– Poprawa warunków bytowych społeczności miejskiej poprzez zapewnienie warunków do prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby

– Zapewnianie terenów wypoczynkowych zarówno dla działkowców jak i mieszkańców miast poprzez ich otwieranie

– Propagowanie zdrowego stylu życia

  • społeczne i edukacyjne

– Tworzenie warunków do integracji społeczeństwa

– Propagowanie idei ogrodnictwa w społeczeństwie

– Prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej w tym. m.in. współpraca ze szkołami, domami pomocy społecznej oraz innymi organizacjami społecznymi

Polski Związek Działkowców działa w oparciu o Ustawę z dnia 13 grudnia 2013r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Ustawa, uchwalona w trybie inicjatywy obywatelskiej, pod którą podpisało się ponad 900 000 Polaków, jest gwarantem trwałości i rozwoju ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce. Stoi na straży praw, z trudem osiągniętych przez działkowców. Ustawa zawiera regulacje skutecznie zabezpieczające istnienie i rozkwit ogrodów działkowych w Polsce oraz nadające działkowcom szereg praw, dzięki którym mogą bezpiecznie korzystać ze swoich działek. Do najważniejszych praw działkowców należą:

• prawo do bezpłatnego używania gruntów publicznych pod ogrody działkowe;

• prawo do korzystania działek na zasadzie konkretnego tytułu prawnego, podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej;

• prawo własności nasadzeń i obiektów usytuowanych na działce;

• prawo do zwolnień podatkowych z tytułu użytkowania działki;

• prawo do odszkodowania za utraconą własność wskutek likwidacji ogrodu;

• prawo do działki zamiennej w razie likwidacji ogrodu;

• prawo do zachowania działki i pozostania w ogrodzie w razie zasadnego żądania zwrotu terenu ogrodu przez byłych właścicieli;

• prawo przejęcia działki po zmarłym działkowcu przez jego osoby bliskie.

Powyższe uprawnienia zapewniają działkowcom konieczne warunki do właściwego użytkowania działek. Ustawa nadaje rodzinnym ogrodom działkowym status urządzeń użyteczności publicznej, dzięki czemu stanowią one element socjalnej infrastruktury, która jest powszechnie dostępna dla wszystkich członków społeczności lokalnej, co rodzi po stronie gmin ­ określone obowiązki wobec ogrodów, służących okolicznym mieszkańcom.

Kim są polscy działkowcy?

Wyniki przeprowadzonego w 2011 roku badania pokazały, że środowisko polskich działkowców jest bardzo zróżnicowane. Działki w rodzinnych ogrodach działkowych użytkują w praktyce wszystkie grupy społeczne i zawodowe, ludzie w różnym wieku i o różnym statusie majątkowym. Polscy działkowcy to ludzie, którzy od wielu lat spędzają aktywnie czas na działkach w ROD, wykorzystując ją zarówno w sposób praktyczny, a więc pod uprawę zdrowych i tanich owoców i warzyw, jak i w celu atrakcyjnego i alternatywnego miejsca dla spędzania czasu w domu.

Zdecydowana większość ogrodów działkowych w Polsce położona jest w miastach. Najchętniej z ogrodów działkowych korzystają mieszkańcy dużych aglomeracji miejskich np. Warszawy, Katowic, Wrocławia, Szczecina, Gdańska, Poznania, Łodzi, Krakowa.

PZD członkiem Biura Międzynarodowego

Polski Związek Działkowców jest od 1990 r. członkiem Międzynarodowego Biura Ogrodów Działkowych i Rodzinnych. Wyrazem docenienia roli i znaczenia polskiego ruchu działkowego w Europie było zorganizowanie w 1999 r. przez Polskę Międzynarodowego Seminarium Działkowców. Z kolei w 2007 r. odbył się w Krakowie XXXV Międzynarodowy Kongres Ogrodów Działkowych i Rodzinnych. Jego tematem była przyszłość ogrodów działkowych w Europie. W latach 2005-2008r. przewodnictwo w Międzynarodowym Biurze pełnił Prezes PZD Eugeniusz Kondracki.